Enkel blessures

Of er nu externe kracht bij betrokken is of niet, het verdraaien van de enkel kan ervoor zorgen dat de banden in het enkelgewricht overmatig worden uitgerekt of zelfs scheuren. Dergelijke verwondingen komen vaak voor tijdens sportactiviteiten. Acute enkelblessures zijn hier het meest voorkomende type blessure. Ze zijn verantwoordelijk voor ongeveer 15 tot 20 procent van de sportblessures in alle sporten. Sporten met frequente, snelle veranderingen van richting en sprongen, evenals contact met tegenstanders, zijn bijzonder gevaarlijk voor de banden van het enkelgewricht. Voorbeelden van sporten waarbij vooral acute enkelblessures voorkomen zijn voetbal, basketbal en volleybal.
Vooral bij sporters is er een verhoogd risico op een terugkerende enkelblessure. Ongeveer een derde van alle patiënten heeft binnen drie jaar weer een enkelblessure. Dit cijfer is zelfs nog hoger onder atleten met tot 73 procent van alle gevallen. Ook op de lange termijn klagen veel patiënten nog over een lichte flexibiliteit van het enkelgewricht, pijn bij het lopen en rennen, lichte zwelling en een lichte instabiliteit van het enkelgewricht.

Blessures aan de banden van het bovenste enkelgewricht tasten de laterale banden aan in 85 procent van alle gevallen, waarbij de voorste laterale band op zijn beurt het vaakst wordt aangetast. Het onderste enkelgewricht kan ook geblesseerd raken. Hoewel geïsoleerde verwondingen van het onderste enkelgewricht zeldzaam zijn, bestaat er ook een instabiliteit van het onderste enkelgewricht bij naar schatting 10 procent van de patiënten met chronische laterale instabiliteit van het bovenste enkelgewricht.

De arts onderzoekt eerst de voet om te bepalen of er bewegingsbeperkingen, warmte, zwelling, roodheid, uitstekende botten, enz. zijn. De omstandigheden die tot de blessure hebben geleid, waar de pijn zich bevindt en eventuele eerdere blessures of reeds bestaande aandoeningen in dit gebied worden in een consult verduidelijkt. Afhankelijk van de resultaten worden verdere onderzoeken zoals röntgenfoto's of MRI's uitgevoerd.

Vroege functionele mobilisatiebehandeling voor banden blessures in het enkelgewricht is tegenwoordig de standaard geworden. In de regel bestaat dit uit bescherming, rust, ijs, compressie en elevatie direct na de blessure. Lichte bewegingsoefeningen zonder het gewricht te belasten beginnen 48 tot 72 uur na de blessure om het bewegingsbereik en de spierkracht te herstellen. Nadat de zwelling is afgenomen, wordt het enkelgewricht gestabiliseerd met een orthese en wordt het gewicht geleidelijk weer opgebouwd in twee tot vier weken.
Begeleidende sensomotorische training is ook wenselijk en moet zo snel mogelijk beginnen, meestal na drie tot vier weken.

Een uitgebreide review waarin immobilisatie en vroege functionele behandeling worden vergeleken, heeft aangetoond dat vroege functionele behandeling aanzienlijk superieur is aan immobilisatie op langere termijn:

• Op de lange termijn hervatten meer patiënten de sport waaraan ze deelnamen vóór de blessure

• De tijd tot ze de sportactiviteiten hervatten is korter

• Meer patiënten hervatten het werk dat ze deden voor de blessure sneller

• Op korte termijn hebben minder patiënten aanhoudende problemen zoals zwelling

• Minder patiënten vertonen mechanische instabiliteit van het enkelgewricht op gemaakte röntgenfoto's

• Meer patiënten zijn tevreden over de behandeling