Urazy stawu skokowego
Skręcenia i urazy więzadeł stawu skokowego należą do najczęstszych urazów. Badania pokazują, że wczesne leczenie funkcjonalne za pomocą ortez ma przewagę nad długotrwałym unieruchomieniem.
Przyczyny, objawy i leczenie
Skręcenie stawu skokowego (tzw. skręcenie kostki), zwichnięcie kostki oraz urazy więzadeł kostki to najczęściej występujące urazy. Na podstawie danych w porównywalnych krajach, można przyjąć, że ponad 1 mln ludzi cierpi z powodu kontuzji kostki w samych Niemczech każdego roku. W 85% wszystkich przypadków urazom ulegają więzadła przedziału bocznego stawu skokowego.
Przyczyny
Więzadła w stawie skokowym mogą być naciągnięte lub nawet mogą się zerwać na skutek skręcenia kostki lub bez użycia sił zewnętrznych. Takie urazy często występują podczas zajęć sportowych i towarzyszy im silny ból kostki. Ostre urazy stawu skokowego są tutaj najczęstsze. Stanowią one około 15 do 20% urazów sportowych. Sporty gdzie mają miejsce częste, gwałtowne zmiany kierunku, skoki i kontakt z przeciwnikiem są szczególnie ryzykowne dla struktur kostki więzadła. Dziedzinami sportu o szczególnie częstym występowaniu ostrych urazów stawu skokowego są: piłka nożna, koszykówka i siatkówka.
Ryzyko ponownej kontuzji kostki jest podwyższone szczególnie wśród sportowców. Około jednej trzeciej pacjentów cierpi na inny uraz stawu w ciągu 3 lat; wśród sportowców liczba ta wynosi aż 73% wszystkich przypadków. Później, wielu pacjentów skarży się także na osłabienie kostki, ból podczas chodzenia i biegania, lekki obrzęk i lekką niestabilność stawu skokowego.
Rodzaje uszkodzeń więzadła
85% urazów więzadeł stawu skokowego górnego stanowią urazy aparatu więzadeł bocznych. Mogą również występować urazy stawu skokowego dolnego. Podczas gdy izolowane urazy stawu skokowego dolnego są rzadkie, szacuje się, że 10% chorych z przewlekłą boczną niestabilnością górnego stawu skokowego również cierpi z powodu niestabilności stawu skokowego dolnego.
Nasilenie obrażeń i objawy
Urazy więzadeł stawu skokowego są podzielone na trzy stopnie nasilenia:
Diagnoza
Na wstępie lekarz bada stopę na ograniczenia ruchu, podwyższoną temperaturę, obrzęk, zaczerwienienie, wystające kości itp. Wyjaśniane są okoliczności, które doprowadziły do powstania urazu w połączeniu z lokalizacją bólu, oraz wywiad czy były jakieś wcześniejsze urazy lub choroby w tym obszarze. Dalsze procedury badawcze, takie jak metody rentgenowskie lub MRI wykonywane są w zależności od ustaleń.
Terapia
Wczesna terapia mobilizacji funkcjonalnej urazów więzadeł kostki przyjęła się jako nowoczesny standard. Obejmuje ona następującą zasadę PRICE (Protection- ochrona, Rest-odpoczynek, Ice-lód, Compression-ucisk, Elevation-podnoszenie) bezpośrednio po urazie. Lekkie ćwiczenie bez obciążenia może się rozpocząć już po 48 do 72 godzin, aby przywrócić zakres ruchu i siłę mięśni. Po zaniku obrzęku staw skokowy jest stabilizowany ortezą, a zdolność przenoszenia obciążeń jest przywracana krok po kroku w czasie od 2 do 4 tygodni.
Wskazane jest również podjęcie równoległego treningu sensomotorycznego, który należy rozpocząć tak szybko jak to możliwe - zazwyczaj po 3 do 4 tygodniach.
Operacja - tak czy nie?
Kompleksowy przegląd w celu porównania unieruchomienia i wczesnego leczenia funkcjonalnego wykazały, że wczesne leczenie funkcjonalne jest znacznie lepsze od długoterminowego unieruchomienia:
W perspektywie długoterminowej więcej pacjentów wznawia aktywność sportową, w którą byli zaangażowani przed urazem
Powrót do sportu przebiega szybciej
Więcej pacjentów szybciej wraca do pracy
W perspektywie krótkoterminowej mniej pacjentów cierpi z powodu trwających dolegliwości, takich jak obrzęk
Zdjęcia rentgenowskie pokazują mechaniczną niestabilność stawu skokowego u mniejszej liczby pacjentów
Więcej pacjentów jest zadowolonych z leczenia
Ortezy i stabilizatory Ottobock na staw skokowy
