Na de arm amputatie

Een compressiezwachtel maakt het mogelijk om de druk dag na dag of ook in de loop van een dag aan te passen. De druk moet het grootst zijn aan het uiteinde van de stomp en geleidelijk afnemen naar het lichaam toe. Elastische zwachtels vastgezet met patches worden gebruikt om deze om de stomp te wikkelen. Aangezien deze methode enige oefening en ervaring vereist, moet het verband worden aangebracht door gekwalificeerd personeel (fig. 3) of moet het verplegend personeel je instrueren over de juiste wikkeltechniek. Het is belangrijk om de stomp niet te vernauwen met het verband en het mag geen pijn veroorzaken.

Zodra je arts of chirurg besluit dat je er klaar voor bent, zal je zorgteam je wond in een strakker verband wikkelen dat goed aansluit op je stomp. Dit wordt “compressietherapie” genoemd en helpt de pijn te verminderen, het litteken te genezen, de doorbloeding te verbeteren en de zwelling te verminderen. Het helpt ook je stomp te vormen voor uw toekomstige prothese. 

Het zorgteam zal deze nuttige druk meestal op twee manieren toepassen. 

Compressieverband

Deze aanpasbare elastische zwachtel is ontworpen om rond je stomp te wikkelen en oefent een stevige druk uit die afneemt in de richting van je lichaam. De zwachtel kan gedurende de dag naar behoefte worden aangepast. 
Voor het aanleggen van een compressieverband is enige oefening en ervaring nodig. In de meeste gevallen zal iemand van je zorgteam je in het begin helpen het aan te brengen en je daarna leren hoe je het zelf moet doen. Een compressieverband mag nooit pijnlijk strak zitten of het gevoel in je stomp belemmeren.

Siliconen liners

Deze hulpmiddelen zijn een snel en gemakkelijk te gebruiken alternatief voor een compressieverband, en bestaan in vele gebruiksklare maten. 

Als jij en je zorgteam besluiten om een siliconen liner te proberen, zorg er dan altijd voor dat er geen lucht wordt ingesloten aan het uiteinde van de liner na het aantrekken. Dit helpt ervoor te zorgen dat je liner zo gelijkmatig mogelijk druk uitoefent op de wond.

 Het kan zijn dat je ervaart dat je stomp meer zweet wanneer je een siliconen liner draagt. Dit gaat meestal over nadat je aan het hulpmiddel gewend bent geraakt. Om huidirritatie te voorkomen, kun je een product als Ottobock Derma Prevent op je huid aanbrengen aan de rand van de liner. Zorg er ook voor dat je je liner regelmatig schoonmaakt volgens de gebruiksaanwijzing.

Je zorgteam zal je doorgaans met de compressietherapie laten doorgaan totdat zij kunnen vaststellen dat de stomp niet meer van grootte verandert (een teken dat de zwelling verdwenen is). Gedurende deze tijd trainen zij jou en/of je verzorger om het compressieverband of siliconen liner thuis te gebruiken. 

Zodra je zorgteam besluit dat je kunt stoppen met compressietherapie, ben je klaar voor een belangrijke nieuwe stap: het uitproberen van je eerste prothese!

Na de operatie wil je natuurlijk je stomp in de meest comfortabele, minst pijnlijke positie plaatsen. Je kunt hem op een kussen leggen of hem op een andere manier ondersteunen.

Hoewel dit in het begin de pijn kan verminderen, kan het er ook toe leiden dat je overgebleven armspieren korter en stijver worden. Hierdoor kan je mobiliteit in een later stadium worden beperkt. Na verloop van tijd zal het zorgteam van het ziekenhuis je aanmoedigen om je stomp zoveel mogelijk gestrekt langs je lichaam te laten wanneer je de stomp niet aan het trainen of verzorgen bent.

Zo snel mogelijk na uw operatie zal uw zorgteam u ook aanmoedigen om uw stomp een paar keer per dag te gaan bewegen. Deze oefening kan uw mobiliteit, balans en bloedsomloop helpen verbeteren, en u ook helpen het grootst mogelijke bewegingsbereik te bereiken zodra u een prothese gaat gebruiken.

Het is vooral belangrijk dat u uw schouder weer gaat bewegen (indien mogelijk), omdat hij anders kan verstijven en uw vermogen om uw arm te bewegen kan beperken. Uw zorgteam laat u zien hoe u uw stomp kunt bewegen en plaatsen op een manier die uw herstel, genezing en voorbereiding op een prothese het meest ten goede komt.

Naarmate je je stomp weer begint te bewegen, zul je merken dat een amputatie ook invloed kan hebben op andere delen van het lichaam.

 Het is bijvoorbeeld normaal dat je wat spanning in je rug voelt. Dit komt omdat het gewicht en de balans van je lichaam zijn verschoven en je spieren tijd nodig hebben om aan de verandering te wennen. 

Je kunt helpen door regelmatig je bovenlichaam, schouders, romp en benen te trainen. Hierdoor kan je lichaam zich aanpassen aan het nieuwe evenwicht, belangrijke spieren versterken die je stomp ondersteunen en je voorbereiden op een grotere onafhankelijkheid na je herstel.

Nadat je een hand of arm hebt verloren, zul je snel merken dat je op veel nieuwe manieren op je overgebleven extremiteit moet vertrouwen (met name als je je dominante hand hebt verloren). 

Terwijl je werkt aan het sterker maken van je stomp, zal je zorgteam je ook enkele nuttige manieren laten zien om nieuwe vaardigheden op te bouwen met je gezonde zijde. Dit kunnen belangrijke dagelijkse activiteiten zijn, zoals tandenpoetsen, typen of een smartphone gebruiken, die je met één hand wilt kunnen doen.

Na je amputatie kan de huid van je stomp onaangenaam gevoelig zijn. Er zijn een aantal manieren om dit ongemak te verminderen:

• Wrijf of klop zachtjes op je huid met een zachte borstel of een stekelige massagebal.

• Hierdoor zal de druk die je huid kan verdragen langzaam toenemen. 

• Wrijf zachtjes over je stomp met een handdoek of washandje.

• Wat je ook probeert, begin altijd aan het uiteinde van je stomp en werk naar je lichaam toe.

Het schoonhouden van je stomp is ook heel belangrijk. Was hem elke dag met lauw water en een ongeparfumeerde, huidvriendelijke zeep. 

Ottobock levert verschillende verzorgingsproducten die je kunnen helpen bij het reinigen van je huid of litteken. Je kunt ook je prothesemaker om advies vragen.